Kinh tế thế giới sau đại dịch COVID-19 vẫn chưa thể phục hồi bền vững. Lạm phát dai dẳng, nợ công kỷ lục, thương mại toàn cầu đình trệ và các xung đột địa chính trị khiến nhiều chuyên gia cảnh báo về nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu trong giai đoạn 2025 – 2028. Câu hỏi được đặt ra: Liệu đây sẽ là chu kỳ suy thoái kinh tế kéo dài, hay chỉ là giai đoạn tăng trưởng chậm tạm thời?

Mốc 2025 – 2028 triển vọng kinh tế toàn cầu

Các dự báo từ WB, IMF, OECD đều cho thấy bức tranh kinh tế ảm đạm. Tốc độ tăng trưởng sụt giảm, lạm phát khó kiểm soát và bất ổn chính trị – thương mại ngày càng phức tạp.

• 2025: Cảnh báo tăng trưởng toàn cầu rơi xuống mức thấp nhất kể từ khủng hoảng 2008.
• 2026 – 2027: Xuất hiện hy vọng phục hồi, song vẫn bị phủ bóng bởi lãi suất cao và niềm tin thị trường suy giảm.

• 2028: Các kịch bản phân hóa rõ rệt từ tích cực, tiêu cực đến trung tính, phản ánh sự bất định chưa từng có của kinh tế thế giới.

Đây là giai đoạn bản lề, quyết định liệu nhân loại có bước vào một thời kỳ suy thoái kéo dài hay chỉ đối diện với tình trạng trì trệ tạm thời.

2025 bức tranh kinh tế thế giới nhiều gam màu xám

Năm 2025 được xem là giai đoạn thử thách lớn nhất cho nền kinh tế toàn cầu kể từ sau đại dịch COVID-19. Các chỉ số kinh tế đều cho thấy xu hướng giảm tốc mạnh mẽ, phản ánh niềm tin suy yếu của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Căng thẳng thương mại và các xung đột địa chính trị tiếp tục là những “điểm nghẽn” khiến nền kinh tế toàn cầu rơi vào trạng thái mong manh, thậm chí tiệm cận suy thoái.

• Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo GDP toàn cầu năm 2025 chỉ tăng 2,3% – mức thấp nhất kể từ sau khủng hoảng tài chính 2008.
• OECD hạ triển vọng xuống 2,9%, phản ánh tình trạng giảm tốc ở nhiều nền kinh tế.
• IMF cảnh báo rủi ro đình trệ do niềm tin tiêu dùng và đầu tư suy yếu.

Nguyên nhân chính:

• Thuế quan leo thang từ cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung.
• Giá năng lượng biến động mạnh bởi xung đột Ukraine và Trung Đông.
• Nợ công toàn cầu lập đỉnh mới.
• Tăng trưởng Trung Quốc chậm lại, châu Âu đối diện bất ổn chính trị, Mỹ chỉ đạt dưới 2%.

Xem bài viết gần đây: Đại suy thoái là gì? Nên làm gì trong suy thoái?

2026 – 2027 khả năng phục hồi chậm

Bước sang giai đoạn 2026 – 2027, nền kinh tế thế giới có tín hiệu khởi sắc hơn nhưng vẫn còn rất chậm, mong manh. Dù nhiều nước triển khai chính sách hỗ trợ, tăng trưởng vẫn bị kìm hãm bởi lạm phát kéo dài, lãi suất duy trì ở mức cao và áp lực nợ toàn cầu. Sự phục hồi nếu có sẽ không đồng đều, trong khi các nền kinh tế mới nổi dễ bị tổn thương hơn trước cú sốc tài chính.

• WB dự báo tăng trưởng trung bình toàn cầu chỉ 2,5%/năm – thấp nhất trong 60 năm.

• Mỹ có thể chỉ đạt 1,5% GDP năm 2026, trong khi Châu Âu tiếp tục suy yếu.
• Trung Quốc buộc phải xoay trục sang tiêu dùng nội địa để giữ nhịp tăng trưởng.

Rủi ro kéo dài tình trạng trì trệ:

• Lạm phát cao, lãi suất khó hạ.
• Đồng USD mạnh gây áp lực nợ ở các thị trường mới nổi.
• Dòng vốn đầu tư toàn cầu suy yếu, chuỗi cung ứng chưa ổn định.

2028 ba kịch bản cho kinh tế toàn cầu

Năm 2028 được coi là bước ngoặt quan trọng khi các kịch bản cho nền kinh tế toàn cầu trở nên phân hóa rõ rệt. Đây là năm bản lề quyết định liệu thế giới sẽ thoát khỏi vòng xoáy trì trệ hay rơi sâu vào một cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu kéo dài. Các biến số chính vẫn xoay quanh địa chính trị, thương mại và khả năng kiểm soát lạm phát.

1. Kịch bản tích cực: Hòa bình Ukraine, hạ nhiệt căng thẳng Gaza – Trung Đông, thương mại toàn cầu phục hồi → GDP đạt 3 – 3,2%.
2. Kịch bản tiêu cực: Xung đột kéo dài, giá năng lượng biến động, lạm phát trên 3% → tăng trưởng toàn cầu rơi dưới 2,5%, dẫn đến suy thoái kinh tế toàn cầu kéo dài đến 2028.
3. Kịch bản trung tính (khả năng cao nhất): Các xung đột được kiềm chế, kinh tế thế giới duy trì mức tăng trưởng yếu 2,5 – 2,7%, tránh khủng hoảng sâu nhưng vẫn mong manh.

Ánh sáng hy vọng

Dù bức tranh kinh tế toàn cầu giai đoạn 2025 – 2028 phủ nhiều gam màu xám, vẫn tồn tại những điểm sáng mang lại hy vọng cho thị trường. Các nỗ lực thúc đẩy hòa bình, giảm căng thẳng địa chính trị và khôi phục niềm tin thương mại có thể trở thành “liều thuốc” giúp kinh tế thế giới tránh rơi vào khủng hoảng sâu.

Trong đó, tiến trình hòa bình Ukraine, diễn biến tại Trung Đông và những điểm nóng châu Á được xem là những biến số quan trọng, sẽ quyết định liệu kinh tế toàn cầu chỉ duy trì tăng trưởng yếu hay có thể thoát khỏi vòng xoáy suy thoái.

Tiến trình hòa bình Ukraine

Trong cuộc gặp tại Alaska (8/2025), Donald Trump và Vladimir Putin đã cam kết thúc đẩy đối thoại hòa bình với Ukraine. Đây có thể trở thành bước ngoặt giúp ổn định giá năng lượng, giảm áp lực lạm phát và khôi phục niềm tin thị trường.

Nếu tiến trình hòa bình thành công, tăng trưởng toàn cầu giai đoạn 2026 – 2028 có thể phục hồi về mức 3 – 3,2%, giúp thế giới thoát khỏi kịch bản suy thoái toàn cầu kéo dài. Tuy nhiên, bất đồng chính trị và sự dè dặt của Ukraine – phương Tây khiến triển vọng này vẫn còn mong manh.

Các xung đột khác Gaza, Trung Đông và điểm nóng châu Á

Ngoài Ukraine, thế giới còn đối diện nhiều điểm nóng khác:

• Xung đột Gaza – Israel: Nếu lan rộng, nguồn cung dầu khí Trung Đông có thể gián đoạn, đẩy giá dầu vượt 120 USD/thùng và gây bùng phát lạm phát toàn cầu.
• Eo biển Đài Loan: Bất kỳ căng thẳng quân sự nào ở khu vực này đều đe dọa ngành chip bán dẫn – xương sống của nền kinh tế số toàn cầu.
• Biển Đỏ & châu Phi: Tấn công tàu hàng của lực lượng Houthi tại Yemen làm chi phí vận tải tăng, ảnh hưởng thương mại quốc tế.

Những xung đột này sẽ là biến số quyết định liệu kinh tế thế giới chỉ tăng trưởng yếu, hay thực sự rơi vào khủng hoảng kinh tế toàn cầu.

Việt Nam trong bức tranh suy thoái toàn cầu

Trong bối cảnh kinh tế thế giới tiềm ẩn nhiều bất ổn, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có khả năng chống chịu tốt hơn so với mặt bằng chung nhờ vào nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, dư địa chính sách tài khóa – tiền tệ và lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA). Tuy nhiên, mức độ phụ thuộc vào thương mại quốc tế cũng khiến Việt Nam không tránh khỏi tác động từ suy thoái kinh tế toàn cầu.

• Năm 2025: Tăng trưởng dự kiến khoảng 5,5%, chủ yếu do xuất khẩu suy yếu và nhu cầu toàn cầu giảm. Các ngành công nghiệp chế biến, dệt may, điện tử có thể chịu áp lực lớn.
• Năm 2026: Kinh tế được kỳ vọng phục hồi lên 6,1% nhờ đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, cải cách thể chế và tận dụng cơ hội từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng.
• Giai đoạn 2027 – 2028: Việt Nam có thể duy trì mức tăng trưởng 6,3 – 6,4% nếu khai thác hiệu quả các FTA, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đồng thời nâng cao năng lực nội tại và sức chống chịu trước biến động toàn cầu.

Dù triển vọng tích cực, rủi ro vẫn hiện hữu. Nếu suy thoái kinh tế toàn cầu kéo dài, nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc sẽ giảm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến xuất khẩu – động lực chính của tăng trưởng Việt Nam. Do đó, bài toán cân bằng giữa hội nhập quốc tế và tăng cường sức mạnh nội địa sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam vượt qua “cơn bão” kinh tế toàn cầu.

Xem bài viết gần đây: Caldera ra mắt ERA Force One, tăng sức mạnh token ERA

Kết luận

Trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu còn nhiều yếu tố còn chưa được định hình rõ ràng, LEARNING CHAIN hướng tới vai trò cầu nối tri thức: Phân tích, chuyển hóa dữ liệu kinh tế phức tạp thành thông tin dễ tiếp cận và lan tỏa góc nhìn minh bạch đến cộng đồng. Mỗi cá nhân, doanh nghiệp có thêm cơ sở để tham khảo, chuẩn bị và thích ứng tốt hơn trước những biến động khó lường của nền kinh tế toàn cầu.

Cảm ơn bạn đọc!

LEARNINGCHAIN.VN

Nguồn tham khảo:

1. WB – Tăng trưởng toàn cầu 2025 – https://thedocs.worldbank.org/en/doc/8bf0b62ec6bcb886d97295ad930059e9-0050012025/original/GEP-June-2025.pdf

2. OECD – Triển vọng giảm tốc – https://www.oecd.org/en/publications/2025/06/oecd-economic-outlook-volume-2025-issue-1_1fd979a8.html
3. Nguyên nhân tổn hại mô hình tăng trưởng – https://www.ft.com/content/b8a50672-f0d9-4da4-a36c-e5487a0114ce

4. Hy vọng hòa bình Ukraine (cơ hội cải thiện tăng trưởng) – https://www.reuters.com/world/china/after-talks-with-xi-modi-putin-says-nato-enlargement-has-be-addressed-ukraine-2025-09-01/

5. Việt Nam – Dự báo tăng trưởng – https://vietnamnews.vn/economy/1665506/imf-projects-viet-nam-s-economic-growth-to-hit-6-1-per-cent-in-2025.html