NEWS
Giới hạn compute unit SOLANA Firedancer & Tác động 2025 – giới hạn compute unit Solana là một cột mốc kỹ thuật ảnh hưởng trực tiếp đến thông lượng và phân phối phần thưởng trong mạng lưới. Văn bản này tóm tắt đề xuất SIMD-0370 từ nhóm Firedancer của Jump Crypto và nêu bật các hệ quả chiến lược cho validator, nhà phát triển và người dùng.
Giới hạn compute unit Solana quyết định mức tối đa tính toán cho mỗi block, ảnh hưởng đến phí giao dịch, tốc độ xử lý và cơ cấu phần thưởng giữa các block producer và validator. Thay đổi giới hạn có thể tái phân bổ lợi ích kinh tế, kích hoạt cuộc đua nâng cấp phần cứng, và thay đổi rủi ro tập trung – vì vậy việc hiểu hệ quả chiến lược là cần thiết trước khi triển khai.
Đề xuất SIMD-0370 của Firedancer loại bỏ giới hạn cố định về compute unit (CU) trên block, cho phép block producer đóng gói bao nhiêu giao dịch tùy theo khả năng xử lý phần cứng. Ý tưởng là chuyển từ ‘gò bó bởi trần chung’ sang một mô hình năng lực thực tế: throughput mở rộng hoặc co lại theo năng lực validator và cầu thị trường.
Trong ngắn hạn hệ thống có thể thấy tăng đột biến thông lượng từ các block do máy mạnh tạo ra, đồng thời một số validator yếu hơn có thể bị bỏ qua nếu không kịp xử lý. Điều này sẽ kích thích tối ưu hóa phần mềm và phần cứng, đồng thời có thể thúc đẩy sự cạnh tranh giữa client implementations.
Bài viết gần đây: Spot Solana ETF 2025: Bitwise nộp Form 8-A mở đường
Cốt lõi kỹ thuật của SIMD-0370 đề xuất dỡ bỏ trần CU cố định ( hiện 60–100 triệu CU), thay vào đó để block producer quyết định lượng giao dịch dựa trên khả năng xử lý. Đề xuất tương thích với Alpenglow, vốn giảm thời gian finality xuống còn 100–150 ms, giúp mạng có thể chịu được block lớn hơn mà không tạo nghẽn giao tiếp (gossip) dư thừa.
Khi một block lớn được phát, validator nào không xử lý kịp sẽ thực hiện việc ‘skip’ block đó – chain vẫn tiếp tục với consensus mà không bị gián đoạn. Mô hình này đặt trách nhiệm tối ưu hóa lên block producers và khuyến khích validator cải thiện throughput để không bỏ lỡ phần thưởng.
Ví dụ: nếu block producer A có phần cứng mạnh và đóng gói 150 triệu CU, các validator yếu hơn có thể không kịp; trước đây mọi validator đều bị giới hạn ở 100 triệu CU.
Ưu nhược mô hình cũ đồng đều nhưng kìm hãm tiến bộ, mô hình mới linh hoạt nhưng có nguy cơ tạo áp lực cạnh tranh lớn hơn.
Thay đổi cơ chế giới hạn CU tác động sâu tới cấu trúc kinh tế của mạng ai được hưởng lợi, ai chịu rủi ro, và cách thị trường phản ứng. Ưu điểm bao gồm tăng thông lượng khi cần, khuyến khích tối ưu hóa client, và tạo động lực đầu tư hạ tầng để cải thiện hiệu năng. Firedancer kỳ vọng một ‘flywheel effect’ – cải tiến liên tục từ các block producers mạnh sẽ nâng baseline của toàn bộ validator set theo thời gian.
Rủi ro lớn là các operator giàu có nâng cấp phần cứng mạnh mẽ, tạo ra rào cản cho validator nhỏ hơn và dẫn tới tập trung quyền lực. Các mối quan ngại kỹ thuật gồm khả năng gia tăng forks, bỏ lỡ trạng thái đồng bộ, hoặc tạo ra incentives cho hành vi thao túng block size.
Khuyến nghị gồm giới thiệu cơ chế phạt/khuyến khích tinh chỉnh, minh bạch metric hiệu năng, và lộ trình cập nhật để cho validator thời gian nâng cấp. Ngoài ra có thể cân nhắc hybrid approach: giới hạn mềm (soft cap) hoặc dynamic cap dựa trên percentile hiệu năng của validator.
Đề xuất đã tạo tranh luận một số nhà nghiên cứu cảnh báo rủi ro kỹ thuật và kinh tế, trong khi Firedancer và người ủng hộ nhấn mạnh lợi ích hiệu năng. Lập luận phản đối chính những tiếng nói như Roger Wattenhoffer (Anza) lo ngại việc bỏ trần có thể tạo rủi ro kỹ thuật và thúc đẩy tập trung hóa. Akhilesh Singhania cảnh báo về áp lực chi phí đối với các validator nhỏ, có thể dẫn tới giảm tính phi tập trung của mạng.
Phản hồi và biện pháp khắc phục được đề xuất, các biện pháp được đề xuất bao gồm: lộ trình triển khai thí điểm, metric quan sát để detect centralization, và các cải tiến giao thức để làm mềm tác động lên validator yếu hơn. Cộng đồng cũng thảo luận về các cơ chế incentive để đảm bảo rằng validator nhỏ vẫn có thể cạnh tranh hoặc nhận được hỗ trợ kỹ thuật.
Kịch bản triển khai và dự báo:
Việc thay đổi giới hạn compute unit Solana theo đề xuất SIMD-0370 mở ra cơ hội tăng thông lượng và khuyến khích đổi mới, nhưng đồng thời đặt ra thách thức lớn về rủi ro tập trung và tính ổn định mạng. Quyết định tối ưu là bước lộ trình có tính thí điểm, minh bạch metric và các biện pháp giảm thiểu rủi ro để cân bằng giữa hiệu năng và tính phi tập trung.
Cảm ơn bạn đọc!
Giới hạn compute unit Solana là trần về tổng chi phí tính toán (CU) mà một block có thể chứa. Trên mạng hiện tại, có một mức trần cố định do SIMD-0286 quy định để đảm bảo mọi validator có thể xử lý block trong thời gian chấp nhận được.
Firedancer đề xuất loại bỏ trần CU cố định để block producer đóng gói bao nhiêu giao dịch tùy theo khả năng phần cứng. Validator không đủ khả năng sẽ skip block và chuỗi vẫn tiếp tục, hướng tới mô hình capacity động.
Đây là rủi ro thực tế: các operator với nhiều nguồn lực có thể chiếm lợi thế. Tuy nhiên, có các biện pháp giảm thiểu như soft cap, lộ trình thí điểm, và cơ chế khuyến khích để duy trì tính phân tán.